11 Maddede Rel Canonical Etiketi Nedir, Nasıl Kullanılır?

Canonical URL etiketinin ne oldıuğunu ve hangi durumlarda nasıl kullanıldığını öğrenmek yinelenen içerik problemlerini önlemek ve web sitemizin aramadaki performansını iyileştirmek için kritik öneme sahiptir.

Bu makalede canonical URL yapısını hangi durumlarda ve nasıl kullanabileceğimizi ve web sitemizin arama motorlarında nasıl daha iyi performans göstermesini sağlayabileceğimizi öğreneceğiz.

Canonical URL Nedir?

Canonical URL ifadesini Türkçeye standart URL olarak da çevirebiliriz. Teknik olarak ise anlamı şudur,

Diyelim ki 3 adet sayfa var, aslında bu 3 sayfanın tamamı birbirinin kopyası fakat bir şekilde URL adresleri farklı.

Örneğin;

sitemiz.com/kazak
sitemiz.com/kazak?renk=mavi
sitemiz.com/kazak?beden=xxl

Yukarıdaki senaryoda, aslında sayfamız bir kazak ürününün yer aldığı ilk URL de yer alıyor fakat varyant seçtiğimizde ister istemez sayfanın farklı URL yapıları da oluşuyor ve bunlar da Google tarafından indeksleniyor.

Böyle bir durumda birbirinin kopyası 3 sayfa olduğundan duplicate content (içerik yinelemesi) problemi nedeniyle bu sayfadan SEO verimi alamamaya başlıyoruz.

Daha da kötüsü, eğer bu problem site genelinde mevcutsa, her ne kadar ürün açıklamalarınız özgün ve siteniz kaliteli de olsa canonical url etiketi kullanmadığınızda Google aramalarında hiç bir varlık gösteremiyorsunuz.

Buraya kadar canonical url etiketinin mantığını bir miktar anladığınızı düşünüyorum, kabul etmek gerekir ki konu biraz teknik.. ama zor değil.

Canonical URL, standart URL, asıl URL veya birincil URL olarak da adlandırılabilir, gerçekte hepsi aynı şeyi ifade etmektedir.

Pagination yapısı, bir defada sunucudan 1000 tane sorgu çekmek yerine bunu limitleyerek örneğin her defasında 5-10 adet veri getirir böylece sunucu üzerinde yük azalır ayrıca sayfa yüklenme hızı da artar.

Şimdi pagination (sayfalama) içeren bir başka örnek senaryo ele alalım, bir blogumuz var ve blog arşiv sayfasında tüm yazıları gösterme şansımız yok bu nedenle pagination adı verilen bir yapı kullanıyoruz.

Standart URL: websitemiz.com/blog/
Alternatif URL: websitemiz.com/blog/page/1/
Alternatif URL: websitemiz.com/blog/page/2/

Bu şekilde blog sayfasının alt sayfaları mevcut. Bu sayfaların Google ‘da çıkmasını istemiyoruz çünkü asıl sayfamızla aynı SEO başlığına ve mete açıklamasına sahip olacaktır.

Bu durumda asıl sayfanın standart URL olduğunu gösteren canonical url etiketi kullanmamız yeterli olacaktır. Yani diğer iki alternatif sayfada rel canonical url değeri bizim standart url adresimiz olacak.

Google Yinelenen Sayfaları Neden Sevmez?

Google, arama sonuçlarında tekrara yer vererek kafa karışıklığına neden olmak istemez. Bu nedenle, birbirinin kopyası olan sayfalardan eğer hangisinin asıl / standart sayfa olduğu canonical url yapısı ile belirtilmezse bir tanesini seçer ve asıl sayfa olarak gösterir.

Fakat bu durum özellikle de bir sayfanın birden fazla kopyası olması durumunda çok karmaşık bir hal almaya başlar ve her defasında Google sıralamalarınızın gidip – gelmesine neden olur.

Üstelik Google her zaman doğru sayfayı da seçemeyebiliyor. Alternatif bir URL yi canonical URL olarak seçebilir ve bu kararını daha sonra değiştirebilir. Yukarıda da sözünü ettiğim gibi bu da Google sıralamalarında ciddi dalgalanmalara neden olabilmektedir.

Google ayrıca kaynaklarını boşa harcamak istemez. Trilyonlarca web sayfasını tarayıp indeksleyen Google zaten devasa kaynaklar kullanmakta ve bu kaynakları her geçen gün artırmaktadır.

Eğer her bir web sayfasının birer kopyasını daha indekslemesi gerekseydi bu kaynakları iki katına çıkarması gerekecekti, üstelik buna gerek yokken neden bir web sayfasının aynısını tekrar indekslesin?

REL Canonical URL Etiketi Nedir?

Canonical URL etiketi, standartlaştırma işlemini yapmamıza olanak sağlayan bir HTML etiketidir, şöyle görünür: rel=”canonical”

Google, standart URL ler hakkında karar verirken öncelikle sayfada bu etiketi arar ve standart URL yi tarayarak gerçekten standart olma özelliğini taşıyıp taşımadığına bakar.

Bir diğer ifadeyle, Google rel canonical URL etiketini dikkate alır ve büyük olasılıkla standart URL yi buna göre seçer fakat standartlaştırma işleminde bir hata olma olasılığını da göz önünde bulundurarak her şeyi kendi algoritmasından geçirir.

Rel canonical URL standartlaştırma etiketi böyle bir şeydir,

<link rel=”canonical” href=”https://ornekwebsitesi.com/standart-sayfa/” />

Bu etiket, alternatif sayfalarda yer alarak standart URL nin yukarıdaki adres olduğunu arama motoru botlarına işaret edecektir. Böylece, arama motoru botları sayfanın asıl versiyonunu sıralamalar için dikkate alacaktır.

Kendine Referans Veren Rel Canonical URL Etiketleri

Google ‘da yer almasını istediğiniz (indekslenmesini istediğiniz) her bir sayfada kendine referans veren bir rel canonical url olması, çeşitli nedenlerle bu sayfanın farklı URL varyantları oluştuğunda içerik yinelemenin önüne geçmektedir.

Örneğin,

benimsitem.com/hizmet-sayfam/ şeklinde bir hizmet sayfam olduğunu düşünelim, self referencing canonical yapısı bu sayfanın aynak kodunda kendisini standart URL olarak işaretlemek anlamına gelmektedir.

Böylece, sayfanın benimsitem.com/hizmet-sayfam?=qwe/ gibi bir parametreye (örneğin site içi arama vb) bağlı URL oluştuğunda bunun kaynak kodunda da zaten asıl sayfam standart olarak yer alacaktır.

Neden Rel Canonical URL Etiketleri Kullanmalıyız?

Rel canonical URL etiketi, kontrolümüz dışında birden çok kopyası oluşan web sayfalarını tekilleştirmek için kullanılan bir çözümdür. Hangi sayfayı asıl / standart olarak tutacağınız, hangi sayfaları kopya / alternatif olarak belirleyeceğiniz konusu yukarıdaki örneklerden sonra zaten çok net.

Fakat daha fazla örnek senaryo, sizlerin standartlaştırma işlemini anlamanızı kolaylaştıracaktır.

parametreli URL yapıları (filtreler, arama sorguları vb)
renk / beden vb değişimine bağlı URL nin değişmesi
pagination (sayfalama yapısı)
SSL siz ve SSL li URL versiyonları
www li veya www siz URL versiyonları

Kullandığınız web alt yapısı iyi bir yazılımcı tarafından kodlanmış olabilir, fakat yazılımcıların çoğunun SEO konusunda derin bir anlayışa sahip olmadığını, SEO yu bir kaç backlink ve iyi bir içerikten ibaret olarak değerlendirdiğini bilmeniz gerek.

Canonical URL Etiketleri Nasıl Uygulanır?

Web sitenizde canonical etiketi eklemek kullandığınız altyapıya göre değişebilmektedir. Genelde WordPress altyapısı kullandığımız için, ben burada WordPress web sitelerimizde canonical URL nasıl eklenir onu anlaytacağım.

Fakat, farklı altyapılar için de mutlaka ilgili ayar kısmını panelinizden bularak canonical yapılandırmanızı yapabilirsiniz.

Öncelikle, şunun altını çizmem gerek, çünkü SEO da hemen her konu net olarak anlaşıldığı halde pek çok arkadaşımıza canonical mantığı karmaşık geliyor. Özellikle de etiketin hangi sayfalara ekleneceği konusunu karıştırıyorlar.

Halbuki mantık çok basit. Standart sayfamız zaten belli bir de bu sayfanın farklı URL ler üzerinden kopya / alternatif versiyonları oluşuyor biz bu sayfalara rel canonical etiketi ekliyoruz.

Peki standart sayfamıza da rel canonical ekleyebilir miyiz, evet.. buna da zaten self referencing yani (kendine referans) canonical URL adı veriliyor. Bunun da ek faydalarından söz etmiştik.

Rankmath Üzerinde Rel Canonical URL Nasıl Eklenir?

WordPress ‘in en büyük artılarından biri herhangi bir şekilde sayfa koduna müdahale etmemiz gerekmemesi.

RankMath gibi bir SEO eklentisi kullanarak, alternatif URL adresindeki sayfayı düzenleyebilir ve canonical URL ekleyebiliriz.

Yukarıdaki alana standart URL adresini girerek sayfayı güncellemeniz yeterlidir. Eğer düzenlediğiniz sayfa zaten standart ise bir şey yapmanıza gerek yok, bu alanı boş bırakabilirsiniz.

301 Yönlendirmesi ile Sorun Çözülebilir mi?

Çoğu durumda, yinelenen içeriğin web sitenizde varlığını sürdürmesi gerekir. Örneğin bir ürün sayfasında renk ve beden seçiminde URL parametresinin değişmesi durumunda yinelenen içerik sorunu oluşur.

Fakat yinelenen URL lerle oluşan kopya sayfaları silemeyiz, çünkü o sayfalara web sitemizde ihtiyacımız var, böyle bir durumda silme ve 301 yönlendirmesi kesinlikle bir seçenek değildir.

Eğer böyle bir durum yoksa, gerekli olmayan kopya sayfalar mevcutsa bu sayfaları silerek, URL adreslerini 301 ile asıl sayfaya yönlendirmek yeterlidir, sayfaları silmeden 301 yönlendirmesi yaparsanız canonical etiketi ile asıl sayfayı da belirtebilirsiniz.

Bu ikisini aynı anda yapmanız gerekmez fakat bunlardan hangisi web siteniz ve mevcut senaryo için en doğru yaklaşım ise onu tercih edebilirsiniz.

Site Haritanızda Yalnızca Asıl Sayfalara Yer Verin

Site haritanıza alternatif / kopya URL adreslerini hiç bir şekilde dahil etmeyin, sadece canonical sayfalar site haritanızda yer alsın.

Böylece Google, diğer sayfaların standart olmadığını, standart olan sayfaların yalnızca site haritanızda yer alanlar olduğunu bilecektir.

Bu yaklaşım, rel canonical URL kullansanız da site haritalarınızı oluştururken uygulayabileceğiniz pratik bir çözümdür.

Fakat kopya URL leri site haritanıza yanlışlıkla dahil etmişseniz veya böyle bir sorun yaşıyorsanız da bunun büyük bir sorun olmadığını unutmayın. Google, çoğu durumda standart sayfayı doğru olarak belirler, eğer sorun yaşarsanız mutlaka canonical etiketi ekleyin.

Canonical URL Etiketleri için En İyi Uygulama İpuçları

Canonical URL etiketlerini doğru kullanabilmek için burada paylaşacağım ipuçlarını mutlaka dikkate alın, emin olun bu konuda hata yapmak istemezsiniz o nedenle hem çok fazla örnek vermeye çalıştım hem de bu konuyu olabildiğince detay vererek açıklamaya gayret ediyorum.

Birden Fazla Canonical URL Tanımlamayın

Şöyle düşünün 5 farklı URL var ve bunlar birbirinin kopyası. Fakat bunlardan bir tanesini standar olarak yani canonical sayfa olarak seçmek durumundayız.

Evet yalnızca 1 tanesini seçmemiz gerekiyor, 2 tane canonical url tanımlayamayız bu ciddi bir hata olur ve Google botlarının da kafasını karıştırır.

Buna çok benzer bir senaryo da aynı canonical URL adresini içerse bile etiketi iki defa eklemektir. Bu da hem eklenti üzerinden standart URL eklemek hem de sayfanın kaynak koduna standart URL eklemek ile karşımıza çıkabilen bir hata.

SSL İçeren ve İçermeyen URL Varyantları

Normalde, bir web sitesi SSL kullanıyorsa (SEO için önemli) , sadece SSL versiyonu açılmalı, sayfaların SSL içermeyen düz http adresleri ise otomatik olarak https:// ye yönlendirmelidir.

Fakat gerçek dünyada böyle olmayabiliyor. Çoğu zaman hatalı yapılandırma nedeniyle bu yönlendirme unutuluyor veya çalışmayabiliyor. Böyle bir durumda otomatik olarak her sayfanın kopyası oluşuyor (iki ayrı URL de aynı içerik kopya demektir)

Google, bu tür bir durumda elbette SSL olan versiyonu indekslediğini söylüyor çoğu kez durumun böyle olduğunu saha tecrübelerimizden de biliyoruz.

Fakat tam olarak SSL siz URL lerin indekslendiği çok sayıda örnek senaryo ile de karşılaşıyoruz. Bu durumu engellemek için bir defa kesinlikle 301 yönlendirmesi htaccess dosyasına kural olarak eklenmeli.

Tüm http ler https ye zorla yönlendirilmeli fakat, ek bir önlem olarak kendine referans canonical da düşünülmeli.

Sondaki Eğik Çizgi Sorunsalı

Bir URL nin sonunda eğik çizgi olması veya olmaması sizin için bir anlam ifade etmeyecektir ve ne fark eder hocam ikisi de aynı sayfa diyeceksinizdir.

Fakat,

site.com/sayfa
site.com/sayfa/

Google için aynı sayfalar değildir, aslında eğik çizgiye özel değil bir URL deki tek bir karakter farkı o URL yi başka bir sayfanın adresine dönüştürmektedir (her ne kadar siz aynı sayfalar olduğunu bilseniz de.)

Peki burada dikkat etmeniz gereken nedir,

Web sitenizdeki sayfaların URL yapılandırması sonda eğik çizgi içeriyorsa, sondan eğik çizgiyi kaldırdığınızda o sayfa ya 404 hatası vermelidir ya da 301 ile sonda eğik çizgi olan versiyona yönlendirmelidir.

Bunu kontrol etmenizde fayda var, WordPress kullananlar bu konuda şanslı çünkü bir kez WordPress permalink (kalıcı bağlantı) ayarını yaptığınızda bu tür ince noktaları düşünmenize gerek kalmıyor, sistem bu yönlendirmeleri yapıyor.

WWW li ve WWW siz Site Versiyonları Sorunsalı

www aslında bir sub domaindir, www yerine rrr veya ggg de olabilir miydi, elbette.. (www kullanmanın gerekli olmadığını, SEO açısından hiç bir artısı veya eksisi olmadığını da not edelim.)

Konumuz özelinde, eğer web sitenizi www.benimsitem.com olarak tercih etmiş ve kurgulamışsanız, artık benimsitem.com olarak çalışmaması, otomatik olarak www.benimsitem.com adresine yönlendirmesi gerekir.

WordPress bu işi otomatik olarak yapıyor (WordPress SEO için en iyi CMS, bu konu tartışmaya kapalı)

Web sitenizde hangi versiyonu kullanıyorsanız (bir tercihte bulunmalısınız) kullanmadığınız domain versiyonunun diğerine yönlendirdiğinden emin olmak için tarayıcı adres çubuğunda test edin.

Rel Canonical URL Kullanımında Sıklıkla Yapılan Hatalar

Canonical URL bir standartlaştırma işlemidir ve içerik yinelemesi / anahtar kelime yamyamlaşması sorunlarıyla mücadelede en etkili yöntemlerden biridir.

Gerek uygulama hataları gerekse yazılımdan kaynaklı sorunlar standartlaştırma işleminde bir takım sorunlara neden olabilmektedir.

Burada çok sık karşılaştığımız hatalara değinmek istiyorum, bunlardan kaçınarak rel canonical etiketlerini doğru şekilde yapılandırabilirsiniz.

Yönlendirilen Sayfanın Canonical URL Olarak Seçilmesi

Bir sayfanın standart URL olarak seçilebilmesi için 200 yanıt kodu vermesi önemli. Eğer standart olarak seçtiğiniz bir sayfa farklı bir URL ye yönlendiriyorsa bu bir problem.

Bir örnek üzerinden anlatmak gerekirse, X sayfası Y sayfasına 301 ile yönlendiriliyor olsun, ve siz X sayfasını canonical URL olarak belirlediniz, bu teknik olarak X sayfasını by-pass edeceğinden standartlaştırma işleminiz çalışmayacaktır.

İçerik Yinelemesi Olmaksızın Rel Canonical Etiketi Kullanma

İçerik yinelemesi gibi yukarıda verdiğim örnek senaryolar söz konusu değil. Örneğin e-ticaret sitenizde bir ürünün stoğu bitti ve siz ürün sayfasına bir rel canonical ekleyerek ürünün bağlı olduğu kategori URL adresini standart olarak gösteriyorsunuz.

Bu hatalı bir kullanımdır, öncelikle böyle bir şeye gerek yok. Ürün stoğunuz bitmişse ve daha sonra ürünün stoklarınıza girme durumu varsa (yani ürünü tamamen satıştan kaldırmayacaksanız) olduğu gibi bırakın, stok olmadığını belirtin ve sepete ekle düğmesini tıklanamaz hale getirin (daha sonra yeniden açarsınız)

Canonical etiketi, ürün sayfası ile kategori sayfası birbirinin kopyası veya varyantı olmadığından burada kullanılamaz ve Google bu kullanımı dikkate almayacaktır.

Bu senaryoya benzer farklı durumlar da söz konusu olabilir. Blog içerik adresi için blog kategori URL adresini standart olarak kullanmak gibi.

Standart Olma Özelliği Taşımayan URL leri Standart Olarak Seçmek

Bu da dikkat etmeniz gereken bir canonical kullanım hatasıdır. Örneğin, websitem.com/gomlek?=beyaz şeklindeki bir alternatif URL adresini standart olarak tanımlamak doğru değildir.

Relative Canonical URL Kullanımı Hatası

Bir URL nin absolute veya relative olmasını örnekle açıklamak istiyorum.

Absolute (kesin) URL şöyledir, https://websitesi.com/sayfa-adresi/ ; relative URL yapısı ise şöyledir /sayfa-adresi/

Kodlamada, relative URL yapısı çeşitli kolaylıklar sağlar. Localhost üzerinden sunucuya geçişte absolute URL pek çok sıkıntıya neden olabilir, bu yüzden relative URL yapısı tercih nedenidir.

Fakat, canonical etiketlerinde standart URL tanımımızı absolute URL olarak yapmalıyız.

Screaming Frog ile Canonical URL Denetimi Yapalım

Canonical URL denetimi yapmak için bir kaç yol var bunlardan en efektif olanı şüphesiz Screaming Frog SEO spider aracı. Screaming Frog ücretli bir araç fakat 500 sayfaya kadar ücretsiz tarama yapmanız mümkün .

Öncelikle, Screaming Frog aracımızın canonical etiketlerini crawl edeceğinden emin olmamız gerek bunun için aşağıda gösterdiğim kısmın seçili olup olmadığını kontrol edin.

Daha sonra, Screamin Frog ‘da sitemizin anasayfa adresini girerek tarama başlatıyor ve sonrasında Canonicals sekmesine tıklıyoruz.

Yukarıda canonical URL etiketi içeren tüm sayfaları filtreledik, eğer burada hiç sayfa listelenmezse web sitemizde canonical URL kullanılmıyor demektir.

Bu listedeki tüm sayfaların self referencing (kendine referans) canonical olduğunu da belirtelim (onun için de ayrı bir filtre mevcut)

Bizim burada bakmamız gereken ilk kısım “Non-Indexable Canonical” yani indekse kapatılmış olup, standart URL olarak tanımlanan sayfalardır.

Screaming Frog ‘da Canonicals sekmesi altındaki tüm filtreleri açıklayalım;

Contains Canonical Filtresi: Bu filtre yukarıda da açıkladığım üzere canonical etiketi içeren sayfaları listelemektedir, eğer hiç bir sayfa canonical içermiyorsa ve sitenizde içerik yinelemesi gibi sorunlar da yoksa çok da dert değil.

Self Referencing Filtresi: Bu filtre, kendine referans veren canonical yapısına sahip sayfaları listeler. Kendine referans kanonik URL kullanımını tavsiye ediyoruz. Bu şekilde sayfanın yanlışlıkla veya parametrik olarak varyantları oluştuğunda içerik yinelemesinin yol açacağı sorunlardan kurtulmuş olursunuz.

Canonicalised Filtresi: Bu filtre, standart olmayan sayfaları listeler yani standartlaştırılan kopya veya yinelenmiş içeriklerin yer aldığı URL adreslerini buradan görebilirsiniz. Burada detaylı inceleme yapmak, yanlışlıkla standartlaştırılan bir sayfanız olup olmadığını anlamanıza yardımcı olacaktır.

Missing Filtresi: Canonical etiketi var, fakat standart URL adresi eklenmemiş sayfalar bu kısımda listelenir.

Multiple Filtresi: Canonical etkiketi aynı sayfada birden fazla ise (olmaması gerekir) bu kısımda listelenir. Genelde yazılım altyapısı nedeniyle veya hem CMS üzerinen hem de manuel olarak etiketin eklenmesi nedeniyle çoklu canonical durumu oluşur, çözülmesi gerekir.

Multiple Conflicting Filtresi: Canonical etkiketi aynı sayfada birden fazla ve ek olarak da her birinde farklı bir standart URL tanımlanmışsa ilgili problemin yer aldığı sayfalar bu filtre altında yer alır.

Non-Indexable Canonical Filtresi: İndekse kapalı standart URL adresleri bu filtre altında yer alır.

Canonical is Relative Filtresi: Bu kısımda absolute URL olarak tanımlanması gerekirken relative URL olarak tanımlanmış canonical URL ler yer alır. Yukarıda bu konuyu örnekle açıklamıştım.

Canonical Zinciri Nedir, Nasıl Tespit Edilir?

Canonical zinciri, standart URL adresinde tanımlı sayfada başka bir canonical url adresinin standart olarak seçilmesi ve o sayfada da başka bir adresin standart olarak tanımlanması şeklinde devam eden bir zincirdir.

Reports kısmından Canonicals ve Canonical Chains yolunu izleyerek ilgili dosyayı dışa aktarabilirsiniz.

Ayrıca zincirin başa dönmesi ile bir loop (döngü) de oluşabilmektedir. Böyle bir durumda genelde zincirin son halkasında başlangıç URL adresine hem canonical üzerinden hem de 301 yönlendirmesi ile dönüş görülmektedir.

Canonical URL etiketinin kullanımı konusunda sanırım aklınıza takılan hemen her şeyi cevaplamış olduk. Eğer sorularınız varsa lütfen çekinmeyin ve yorum alanından sorularınızı iletin.